Tendinopatia przyczepu ścięgna Achillesa związana jest ze zmianami chorobowymi ścięgna w miejscu przyczepu do guza kości piętowej. Problem stanowi wapniejąca tendinopatia ścięgna Achillesa, tworzenie się osteofitów na powierzchni guza piętowego oraz zapalenie kaletki maziowej ścięgna.
Tendinopatia przyczepu ścięgna Achillesa – objawy
Typowe objawy schorzenia to:
- ból zlokalizowany w tylnej części pięty, który może nasilać się podczas wspięcia na palce oraz w trakcie noszenia obuwia z zapiętkiem uciskającym podrażnioną piętę,
- poszerzenie obrysu pięty, miejscowy obrzęk, zaczerwienienie i zgrubienie przy przyczepie ścięgna Achillesa do kości piętowej.
Zmiany chorobowe ścięgna Achillesa – na czym polegają?
Samo ścięgno Achillesa objęte jest stanem określanym jako tendinoza. Tendinoza oznacza zmiany degeneracyjne związane z mikrouszkodzeniem tkanki i przerostem włóknistym. W tkance samego ścięgna nie stwierdza się cech typowego zapalenia.
Zapalenie może obejmować podrażnioną kaletkę ścięgna Achillesa – zapalenie kaletki w dużej części odpowiada za zaczerwienienie i miejscową tkliwość ścięgna przy przyczepie.
Powikłania „zapalenia” ścięgna Achillesa przy przyczepie
Powikłaniem źle leczonej tendinopatii insercyjnej może być awulsyjne zerwanie ścięgna Achillesa. Może się to stać podczas aktywności sportowej, której powinno się zaprzestać w trakcie ostrej fazy schorzenia. Ścięgno Achillesa odrywa się od guza piętowego wraz z częścią tkanki kostnej. Uszkodzenie może być częściowe lub też może dojść do całkowitego zerwania ścięgna Achillesa przy jego przyczepie.
Tendinopatia przyczepu ścięgna Achillesa – rozpoznanie
Lekarz ortopeda wykonuje badanie USG. Pozwala ono na ocenę rozległości zmian oraz stwierdzenie ewentualnego zapalenia kaletki.
Diagnostyka nawracającej tendinopatii ścięgna Achillesa
W przypadku, gdy tendinopatia obejmuje obie kończyny oraz gdy schorzenie nawraca, konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki w kierunku układowych schorzeń tkanki łącznej, szczególnie entezopatii seronegatywnych. Czasami konieczna jest konsultacja z lekarzem reumatologiem.
Leczenie zachowawcze tendinopatii
W większości przypadków wystarczające jest podjęcie leczenia zachowawczego:
- odpoczynek,
- noszenie wkładek ortopedycznych,
- terapia manualna mobilizująca taśmę powierzchowną tylną,
- fizykoterapia przeciwzapalna w przypadku zapalenia kaletki.
Czy wolno ostrzykiwać ścięgno Achillesa środkami sterydowymi?
Podawanie blokady sterydowej do ścięgna jest przeciwskazane, ponieważ może to doprowadzić do dalszego osłabienia struktury ścięgna i podwyższenia ryzyka zerwania Achillesa w późniejszym okresie.
Leczenie operacyjne
W razie braku powodzenia leczenia zachowawczego przez okres kilku miesięcy, konieczne może się okazać wdrożenie leczenia operacyjnego. Zabieg polega głównie na oczyszczeniu ścięgna z nadmiaru tkanek patologicznych i martwiczych. Usuwane są osteofity wtórnie podrażniające ścięgno oraz zapalnie zmieniona kaletka maziowa.
Gdy ścięgno uległo naderwaniu lub zerwaniu, przytwierdza się je do kości piętowej specjalnymi kotwicami.
Rekonwalescencja po przyszyciu ścięgna Achillesa do kości piętowej
Rehabilitacja po operacji zależy od rozległości zaopatrzonych uszkodzeń ścięgna Achillesa. W przypadku stosowania kotwic stabilizujących konieczne jest odciążenie stopy przez okres 4 tygodni. Możliwe jest stopniowe obciążanie nogi w specjalnym bucie pooperacyjnym typu Walker, w którym umieszczony jest podpiętek unoszący piętę.
Rehabilitacja polega na mobilizacji blizny przy ścięgnie Achillesa oraz stopniowo wdrażanych ćwiczeniach wzmacniających i rozciągających ścięgno Achillesa. Należy pamiętać, aby fizjoterapia była prowadzona pod nadzorem fizjoterapeuty – zbyt wczesne wprowadzenie niektórych ćwiczeń lub nieumiejętne ich wykonanie może spowodować ponowne naderwanie ścięgna.
Powrót do codziennej aktywności jest możliwy w 3 miesiącu po operacji. Powrót do sportu wymaga starannego przygotowania i następuje nie wcześniej niż w 4 miesiącu po zabiegu.