Brak czucia w palcu, zdrętwiały palec lub występowanie innych zaburzeń czucia w określonym obszarze stopy może stanowić jedno z powikłań po operacji haluksa. Nie zawsze jest to wynik zaniedbania lekarza – zabieg może zostać przeprowadzony prawidłowo, natomiast tworząca się blizna uciska na nerw, wyzwalając dolegliwości.
Brak czucia w palcu po operacji haluksa
Całkowity brak czucia przyśrodkowej strony palucha może wiązać się z przecięciem nerwu skórnego grzbietowo-przyśrodkowego stopy. W ciągu kilku pierwszych dni po zabiegu palec może być zdrętwiały i nie powinno to stanowić powodu do niepokoju. Zaraz po zdjęciu szwów i wygojeniu się rany należy mobilizować tworzącą się bliznę, aby ją uelastycznić i zapobiec pociąganiu przez nią sąsiadujących struktur. Czucie w palcu powinno stopniowo wracać wraz z postępem rehabilitacji. Ważne, aby terapia była prowadzona przez doświadczonego fizjoterapeutę, który przeprowadzi uwalnianie tkanek w sposób ukierunkowany, bez narażenia nerwu na dalsze uszkodzenia.
Jeśli po kilku tygodniach od zabiegu czucie palca nadal nie wraca, może to być związane z uszkodzeniem nerwu podczas zabiegu operacyjnego. Ortopeda przeprowadzający korekcję haluksa, wykonując cięcie od przyśrodkowej strony stopy, powinien zlokalizować nerw i zabezpieczyć go przed przypadkowym uszkodzeniem. Czasami jednak przebieg nerwu jest odmienny niż u większości osób, co zwiększa ryzyko jego przypadkowego przecięcia lub zmiażdżenia.
Pieczenie, drętwienie palucha po operacji haluksa
W niektórych przypadkach uszkodzenie nerwu jest niepełne, tzn. nerw dalej przewodzi bodźce, ale jego funkcjonowanie ulega zaburzeniu. Przyczyną może być uraz mechaniczny (np. częściowe zmiażdżenie) lub ucisk nerwu przez obrzęk pooperacyjny lub zakleszczenie nerwu przez tworzącą się bliznę. W efekcie, palec może być nadwrażliwy na dotyk i kontakt ze skarpetką czy obuwiem. Obserwuje się mrowienie, drętwienie lub pieczenie palca. U większości pacjentów dolegliwości te są łagodne i mają charakter przejściowy. Pomóc może terapia manualna tkanek miękkich w obrębie stopy, masaż blizny pooperacyjnej oraz neuromobilizacje.
Jeżeli pieczenie czy nieprzyjemne mrowienie palca utrzymuje się długo i utrudnia codzienne funkcjonowanie, konieczne jest dokładniejsze zbadanie przyczyny. W tym celu lekarz ortopeda lub radiolog wykonuje badanie USG nerwu specjalną głowicą przeznaczoną do oceny przebiegu struktur nerwowych.
Wykrycie nerwiaka pooperacyjnego odpowiedzialnego za pieczenie czy ból palca może stanowić podstawę do jego operacyjnego wycięcia.
Ryzyko uszkodzenia nerwu a operacja palucha koślawego
Największe ryzyko uszkodzenia nerwu występuje w przypadku operacji rewizyjnych, gdy ortopeda operuje haluksa po raz drugi. Usuwanie zespolenia, ponowne cięcie kości i zakładanie nowego zespolenia znacznie poszerza zakres naruszenia otaczających tkanek miękkich. Zabiegiem o dość wysokim stopniu inwazyjności jest także artrodeza stawu palucha przeprowadzana w leczeniu zaawansowanych postaci palucha sztywnego.
Do zabiegów korekcyjnych haluksa ograniczających ryzyko uszkodzenia nerwów należy MICA – małoinwazyjny zabieg korekcji haluksa przeprowadzany przezskórnie. Jeśli dostępy zostaną wykonane prawidłowo, uszkodzenie nerwu w trakcie zabiegu jest mniejsze. Ograniczeniu ulega także ryzyko uwięźnięcia nerwu w obkurczającej się bliźnie, ponieważ wewnętrzne blizny tkanek miękkich po zabiegu MICA są znacznie mniejsze niż po zabiegach wykonywanych na otwarto.
